O wspaniałych mieszkańcach, regionie i warunkach do rozwoju na międzynarodową skalę mówi w wywiadzie Artur Kosicki, Marszałek Województwa Podlaskiego.

 

Panie Marszałku, czym wyróżnia się Podlaskie na tle innych regionów?

Nasz region to wyjątkowe miejsce do życia, rozwoju, prowadzenia biznesu. Ma unikalne walory: strategiczne położenie geograficzne, skrzyżowanie europejskich i azjatyckich szlaków handlowych, nieskażoną przyrodę i najczystsze powietrze w Polsce.
To region ludzi ambitnych, których pomysły podbijają międzynarodowe rynki. Stąd, z Podlaskiego, prowadzą interesy na skalę globalną w sektorze rolno-spożywczym, maszynowym, branży IT.
Podlaskie jest również wspaniałym miejscem do życia. A to za sprawą wyjątkowej życzliwości i gościnności, z której słyną mieszkańcy. Symbolicznym ich przykładem jest grafika „Wyślij pocztówkę dla Babci”, która zdobi ścianę budynku urzędu marszałkowskiego przy ul. Skłodowskiej w Białymstoku i jest wizytówką województwa. Przypomina, jak ważna jest dla nas rodzina, więzi, bliskość, tradycyjne wartości.
 

A zarządzając regionem, na co, jako samorząd, stawiacie przede wszystkim? Co jest waszym priorytetem?
Rozwój, zwłaszcza gospodarki. Bo wiemy, że to on pociąga za sobą rozwój innych sfer i wyższą jakość życia. Powstały tu więc strefy ekonomiczne, które oferują przedsiębiorcom wiele ulg, i tereny inwestycyjne. Organizujemy też zagraniczne wyjazdy studyjne dla przedsiębiorców i ułatwiamy naszym firmom nawiązywanie współpracy międzynarodowej, a tym samym rozwój eksportu.
Naszym atutem jest na pewno położenie. Z jednej strony, jesteśmy bramą na duże rynki Wschodu aż do dalekiej Azji. Z drugiej, mamy też świetne połączenie z Zachodem. A podlaskie uczelnie modelowo współpracują ze światem biznesu i kształcą kadrę, która zasila nasze przedsiębiorstwa.
Chciałbym podkreślić, że wiodące przedsiębiorstwa to firmy rodzime, z polskim kapitałem. Tworzone i prowadzone z pasją. Ich właściciele udowadniają, że tu, w Podlaskiem, są doskonałe warunki do rozwoju na międzynarodową skalę.

Czy na wsparcie finansowe też mogą liczyć przedsiębiorcy?
W czasie kadencji naszego zarządu, w ramach funduszy europejskich, przekazaliśmy podlaskim przedsiębiorcom ponad 500 mln zł dotacji i blisko 170 mln zł pożyczek na bardzo preferencyjnych warunkach. W kolejnym programie Fundusze Europejskie dla Podlaskiego 2021-2027 ta kwota jest jeszcze wyższa. Na wsparcie podlaskiej gospodarki przeznaczamy aż 170 mln euro.
 

Program już ruszył. Pierwsze konkursy ogłosiliście.
Tak, ogłosiliśmy pierwsze nabory, a nawet podpisaliśmy pierwsze umowy o dofinansowanie. Warto podkreślić, że w harmonogramie na ten rok zaplanowaliśmy ponad 30 konkursów skierowanych do różnych podmiotów, między innymi: samorządów, przedsiębiorstw, organizacji pozarządowych. I przy tej okazji, serdecznie zapraszam wszystkich do aplikowania i korzystania z tych pieniędzy, bo one są dla was, dla mieszkańców.
Kolejne lata rysują się równie ambitnie. Przypomnę, że mamy do wydania rekordowe pieniądze w historii regionu, bo aż 1,3 mld euro. Dzięki nim powstaną tu nowe miejsca pracy, a przy wykorzystaniu odnawialnych źródeł będą niższe rachunki za energię. Region stanie się bardziej przyjazny środowisku i lepiej skomunikowany. Wesprzemy turystykę, ochronę zdrowia, zadbamy o zabytki i zatroszczymy się o naszych przedsiębiorców. Rozwiniemy też szkolnictwo od zawodowego po przedszkola, zaopiekujemy się osobami wykluczonymi.

Wzrost gospodarczy widać już teraz w rankingach.
Właśnie i to jest obiektywne potwierdzenie skuteczności naszych działań. Podlaskie awansowało w Europejskim Rankingu Innowacyjności 2023, wyprzedzając województwo wielkopolskie, podkarpackie i śląskie. A jeżeli chodzi o dynamikę zmian (w latach 2014-2023) jesteśmy zaraz za regionem stołecznym Warszawa i Małopolską. Jest to pierwszy tak dobry wynik Podlaskiego w historii tego rankingu UE. Od 2018 roku notowany jest ciągły wzrost pozycji naszego województwa na tle innych województw.
Przypomnę też, że w ubiegłym roku Województwo Podlaskie zajęło dwa razy pierwsze miejsce wśród województw – pod względem wydatków na inwestycje i pod kątem wykorzystania środków Unii Europejskiej w rankingach Pisma Samorządu Terytorialnego „Wspólnota”. I to już kolejny raz.
Z najnowszego raportu o stanie województwa również wynika, że sytuacja gospodarcza w regionie stale się poprawia. W szybkim tempie wzrósł eksport, produkcja przemysłowa, płace, sprzedaż i konsumpcja. PKB na mieszkańca również wzrosło w stosunku do poprzedniego roku, a tempo wzrostu tego wskaźnika było wyższe w porównaniu do średniej krajowej, co wiąże się z wyraźnym skokiem gospodarczym.
Mamy się czym pochwalić również w innych sektorach. Podlaskie osiąga najwyższe wyniki w zakresie produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, zajmując 2. pozycję w kraju po województwie warmińsko-mazurskim. Silną stronę regionu stanowi także certyfikowane rolnictwo ekologiczne (4. miejsce w kraju).
Poprawia się również sytuacja materialna gospodarstw domowych, ponieważ wzrastają dochody, maleje stopa bezrobocia i wskaźnik migracji.

Jakie jeszcze są priorytety Podlaskiego?
Inwestujemy w środowisko, bo unikalna przyroda to jeden z naszych wielkich atutów. Na tego typu działania, w tym odnawialne źródła energii, w programie Fundusze Europejskie dla Podlaskiego 2021–2027, mamy blisko 370 mln euro. Pozwoli to również na uniezależnienie regionu od zewnętrznych dostawców energii.
Kolejnym z obszarów, na jakie kładziemy szczególny nacisk, jest ochrona zdrowia. Stąd sukcesywne inwestujemy w jednostki medyczne regionu. A jednym z ważniejszych projektów było zbudowanie Centrum Psychiatrii Dzieci i Młodzieży w Białymstoku. Od 2011 roku, kiedy nasi poprzednicy zlikwidowali ostatni oddział psychiatryczny dla najmłodszych, w całym województwie takiego ośrodka nie było.
I oczywiście, kultura. Dlatego bardzo się cieszymy, że na zabytki zgłoszone do dofinansowania przez Województwo Podlaskie przyznano 23 mln zł z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. Dzięki tej pomocy możliwa będzie konserwacja i restauracja ośmiu ważnych obiektów, w tym blisko 3,3 mln zł na remont wież, dachu i fragmentu elewacji kościoła parafialnego pw. Wniebowzięcia NMP w Białymstoku. To bardzo ważny obiekt sakralny w Podlaskiem.
Oczywiście, jako województwo również inwestujemy w ochronę naszego dziedzictwa kulturowego. W ciągu kadencji na ten cel przekazaliśmy łącznie 11,6 mln zł, a więc niemal dwa razy więcej niż nasi poprzednicy w czasie dwóch kadencji. A w tym roku pula dotacji na ten cel była rekordowa i wyniosła 4,4 mln zł.
 

Województwo wspiera również mniejsze samorządy, choć nie ma takiego obowiązku. Dlaczego?
Ważne są dla nas lokalne, oddolne inicjatywy. Aby je wspierać, utworzyliśmy autorski program pomocowy samorządu województwa Fundusz Wsparcia Gmin i Powiatów. W ciągu jego trzech edycji 123 gminy, miasta i powiaty otrzymały blisko 110 mln na prawie 200 inwestycji. Te pieniądze są bardzo dobrze wykorzystywane, z ogromnym pożytkiem dla mieszkańców. Dzięki nim również materializuje się idea zrównoważonego rozwoju.

A jaki jest poziom bezpieczeństwa w regionie, biorąc pod uwagę sytuację za wschodnią granicą?
Zarówno mieszkańcy, jak turyści przebywający u nas, mogą czuć się bardzo bezpiecznie. A to za sprawą polskiego rządu, który w tej sytuacji geopolitycznej szczególnie dba o regiony wschodnie. Z tego powodu powstaje u nas 1. Dywizja Piechoty Legionów. Jej siły będą rozlokowane na terenie czterech województw: warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, kujawsko-pomorskiego i mazowieckiego, przy czym szczególny nacisk położony jest na Podlaskie.
Dowództwo, sztab i batalion łączności będą znajdowały się w Ciechanowie. Brygady zostaną umiejscowione m.in. w Kolnie, Grajewie, Czerwonym Borze, Brodnicy oraz Ślubowie, a pododdziały również w Iławie i Białymstoku. Z kolei jednostki wsparcia i zabezpieczenia będą zlokalizowane w Wielbarku, Chełmie, Ostrołęce oraz Łomży. Natomiast w Czarnej Białostockiej powstanie centrum szkoleniowe dla tej dywizji. Będą tam stacjonować żołnierze z 18. Białostockiego Pułku Rozpoznawczego i 1. Podlaskiej Brygady Wojsk Obrony Terytorialnej.
Ponadto odtwarzane są dawne jednostki, m.in.: w Suwałkach, Grajewie i Augustowie.

Czy te działania, polskiego rządu i podlaskiego samorządu, przekładają się na jakość życia mieszkańców?
Zdecydowanie. I nie jest to moja subiektywna ocena. Jak podał Business Insider w wydaniu z 31 maja br., opierając się na danych Głównego Urzędu Statystycznego, „zaciera się podział na bogaty zachód i biedny wschód”. W 2022 r. przeciętny dochód rozporządzalny na jedną osobę był wyższy tylko w dwóch województwach: mazowieckim oraz śląskim. Gdybyśmy jednak spojrzeli na Mazowieckie z wyłączeniem Warszawy, Podlaskie byłoby drugim województwem w zestawieniu. Nasi mieszkańcy dysponowali przeciętnym miesięcznym dochodem rozporządzalnym na poziomie 104,7 proc. średniej dla całego kraju. To cieszy, bo głównym priorytetem wszystkich naszych działań jest właśnie jakość życia mieszkańców Podlaskiego.
Myślę, że te dane jasno pokazują, że Podlaskie to świetne miejsce do życia. Moim zdaniem, najlepsze. Zwłaszcza że największym potencjałem tego regionu są jego mieszkańcy. Kreatywni, pracowici i, jak już wcześniej podkreślałem, gościnni oraz życzliwi. W swoim i ich imieniu zapraszam więc serdecznie do Podlaskiego!